Kilka słów o Albumie Jubileuszowym PPK

Kolejna pielgrzymka jubileuszowa, która wyruszyła z Helu w 2011 roku przybrała postać słowa pisanego i przechodzi do historii. Znajduje to odzwierciedlenie w albumie pt. „Wstąpmy na górę Pana. 30. Pielgrzymka Kaszubska Hel – Jasna Góra – Lewocza”, który ukazał się nakładem Wydawnictwa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego z siedzibą w Gdańsku.

Wydanie tej publikacji możliwe było dzięki wsparciu Urzędu Miasta i Rady Miejskiej we Władysławowie.

Przypomnieć warto, że pierwszy tego typu album pt. „Od Bałtyku po gór szczyty. XXV Jubileuszowa Kaszubska Piesza Pielgrzymka Hel – Jasna Góra – Giewont.” ukazał się w 2007 roku. Był on poświęcony pielgrzymce, która w 2006 roku wyruszyła z najdalej położonego punktu na północy Polski i dotarła aż na Giewont. Oba albumy powstały z inicjatywy i pod redakcją ks. prof. Jana Perszona – kierownika pielgrzymki, który od wielu lat przewodzi Pielgrzymce Kaszubskiej.

Album poświęcony XXX Pielgrzymce Kaszubskiej liczy 140 stron i ma bardzo ładną szatę graficzną. Twarda oprawa i zszycie kart (zamiast ich klejenia) nadaje tej szczególnej książce znamiona produktu trwałego. Na uwagę zasługuje jakość papieru, dekoracyjne motywy kwiatowe umieszczone na błękitnych stronnicach albumu oraz dobrana czcionka. Album zawiera ponadto kolorowe zdjęcia przedstawione w przystępnej formie. Dla uczestników (pielgrzymów) i sympatyków najdłuższej pieszej pielgrzymki w Polsce album ten mieć będzie z pewnością szczególne znaczenie wśród innych pozycji książkowych w ich domowej biblioteczce. Dokumentuje bowiem szczegółowo przeżycia duchowe i trud fizyczny, który stał się udziałem wielu z nich.

Tytuł albumu nawiązuje do słów z Księgi Izajasza (Iz 2,3): „Chodźcie, wstąpmy na Górę Pańską”. Obok sensu biblijnego owych słów, można także przywołać znaczenie dosłowne, a zarazem symboliczne: sanktuarium maryjne w Lewoczy znajduje się bowiem na Górze Mariańskiej, która wznosi się 571 m n. p. m. Album rozpoczyna przedruk listu Metropolity Gdańskiego – arcybiskupa Sławoja Leszka Głódzia skierowany do Pątników Pielgrzymki Kaszubskiej. Podkreśla on cel dziękczynny, realizacji którego podjęli się pielgrzymi kaszubscy w 2011 r. Najpełniej oddają to słowa zawartej w dalszej części albumu (str. 36): „Istotnym motywem ‘nadzwyczajnego’ wędrowania stało się dziękczynienie Bogu za dzieło i beatyfikację Jana Pawła II”. Wydawca, w osobie Prezesa Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, Łukasz Grzędzicki traktuje Pielgrzymkę Kaszubską jako ważny instrument służący wzmacnianiu ducha i pielęgnowaniu wartości wspólnoty kaszubskiej.

W albumie dają się wyraźnie wyróżnić trzy zasadnicze części:

- pierwsza, mająca charakter tekstu naukowego o istotnych walorach poznawczych (Antropologiczny i religijny wymiar pielgrzymowania, strony: 9-32),

- druga, o charakterze osobistym (Wspomnienia z drogi, strony: 33-61),

- trzecia to fotorelacja (Fotoreportaż z pielgrzymki, strony: 62-140).

Aspekt ludzki pielgrzymki wynika z odczucia, że obecna sytuacja człowieka nie jest ostateczna, ale raczej tymczasowa i przejściowa. Człowiek, który porzuca swoje normalne środowisko i sposób życia, przeobraża się w wędrowca, by po trudach drogi osiągnąć cel. Cel ten jest zapowiedzią sytuacji ostatecznej. Jak podkreśla autor, pielgrzymka to także podróż, specyficzna, ponieważ podejmowana w celach religijnych. Dawniej, dla ludzi przywiązanych do ziemi, gospodarstwa i wsi, pielgrzymowanie stanowiło jedyny sposób podróżowania. Ten sposób podróżowania ma jednak ścisły związek z celem religijnym, w jakim jest podejmowany. Nadal jest to inwestycja w życie wieczne, a sama droga – poprzez podejmowanie umartwień, rezygnację z pokus i obojętność wobec nich – jest naśladowaniem Chrystusa na drodze krzyżowej.

Pielgrzymowanie nie jest tylko i wyłącznie zjawiskiem charakterystycznym dla religii chrześcijańskiej. Znajdujemy je bowiem w hinduizmie, buddyzmie i islamie. Pielgrzymowanie w religii chrześcijańskiej jest czytelnym symbolem publicznego wymiaru wiary oraz widoczną manifestacją charakteru wspólnotowego i publicznego chrześcijaństwa. Rytuał pielgrzymowania jest fizycznym, uczuciowym, symbolicznym i duchowym oddaleniem się od życia codziennego. Sama pielgrzymka jest także aktem, który angażuje nie tylko jej uczestników, ale ich rodziny i szeroko pojętą społeczność. Oprócz motywu religijnego, ten rodzaj religijnej wędrówki ma także wymiar pokutny (zadośćuczynienie za popełnione grzechy), świąteczny (monotonię życia codziennego zastępuje się czasem świętym), kultyczny (uczestnictwo w aktach liturgicznych, adoracja i uwielbienie Boga, dziękczynienie, składanie ślubów i ich wypełnianie) i społeczny (pobożne wędrowanie ma charakter publiczny). Specyficzne znaczenie ma w kontekście pielgrzymowania samo sanktuarium. Jest ono uprzywilejowanym miejscem Bożej obecności i doświadczania Jego miłosierdzia oraz wstawiennictwa Maryi i świętych. Kościół traktuje więc sanktuaria jako wyjątkowe miejsca działania łaski Bożej.

            Społeczny charakter pielgrzymowania objawia się w tym, że stanowi ono element turystyki religijnej. W średniowieczu opuszczanie przez człowieka miejsca zamieszkania mogło oznaczać cierpienie, a nawet karę. Dla współczesnego człowieka oznacza natomiast manifestację wolności i łączy się raczej z tym, co przyjemne. Na duże zainteresowanie podróżowaniem, ale i turystyką religijną wpłynęła większa świadomość i wykształcenie ludzi; chęć poznawania tego, co kiedyś było nieosiągalne; wzrost dochodów; poszukiwanie sposobów zagospodarowania czasu wolnego i większa dostępność odległych miejsc dzięki środkom transportu. Turystyka religijna może przejawiać się w następujących formach: 1) odwiedzaniu sanktuariów pielgrzymkowych, 2) religijnym podróżowaniu połączonym ze zwiedzaniem atrakcji historycznych i uczestnictwem w wydarzeniach kulturalnych; 3) udziałem w uroczystościach religijnych.

W części drugiej autor wpisuje Pielgrzymkę Kaszubską w kontekst historyczny, ukazując proces kształtowania się ruchu pielgrzymkowego na Pomorzu. Nie bez znaczenia dla obecnego obrazu najdłuższej pieszej pielgrzymki pozostaje kontekst społeczno-polityczny lat 80. XX w., tendencje społeczne i tworzenie się odrębnych grup pielgrzymkowych w regionie.

Pielgrzymka może być przede wszystkim traktowana jako „Boża rodzina”. Ma to znaczenie szczególnie współcześnie, gdy coraz częściej mamy do czynienia z rodziną nuklearną w rozumienia A. Tofflera. Pielgrzymka podtrzymuje i kultywuje więzi rodzinne. Dla samego Kościoła ma także znaczenie niebagatelne, gdyż przyczynia się do wzrostu powołań kapłańskich i kultywowania wartości istotnych z punktu widzenia rodziny. Faktem niepodważalnym jest to, że w przypadku Pielgrzymki Kaszubskiej mamy do czynienia z występowaniem kolejnych generacji pielgrzymów (dziadkowie, dzieci, wnuki). Trwałość więzi społecznych i międzyludzkich wzmacniają spotkania uczestników i sympatyków pielgrzymki (spotkania popielgrzymkowe, opłatkowe i wielkanocne). Część druga ma charakter bardziej osobisty. Oparta jest na relacjach brata Jana Trofimowicza i siostry Małgorzaty Partyka. Zawiera również odnośniki objaśniające mijane obiekty sakralne.

            Część trzecia albumu to wybór zdjęć, którego dokonał Jan Trofimowicz. Na 61 stronach znajdują się po cztery zdjęcia, po trzy zdjęcia występują na 4 stronach, a na 14 stronach zdjęcia są maksymalnie powiększone tak, że mieści się tylko jedno zdjęcie. Łącznie w albumie wykorzystano 270 zdjęć. Na największych (pojedynczo rozmieszczonych na stronie) zdjęciach uwiecznione są te momenty pielgrzymki jubileuszowej, które miały wyjątkowe znaczenie w drodze do Lewoczy. Są to m. in.: droga krzyżowa w Piaśnicy, eucharystia w Bazylice Licheńskiej, wyjście z Jasnej Góry, obecność na Krzeptówkach oraz ostatnie wspólne zdjęcie pielgrzymów przed kościołem w Lewoczy.

 

   
 Uzupełniając informację, której zabrakło w albumie, podajemy, że autorami zdjęć wykorzystanych w publikacji są następujące osoby:

Zdzisław Filipowicz

brat „Herbatka” (niestety nie znamy z imienia i nazwiska)

Ewelina i Celina Labuda z Luzina

Joanna Wojcieszak z Gdańska

Wojciech i Sebastian Pieper z Jastarni

Anita Gałczyńska

Teresa Majerczyk

Gerwazy z Barda

Jan Krugliński z Torunia

Sławomir Warga (lub Wargen) z Pucka

Anna Laskowska z Tokar

Sławomir Pranga z Gościcina

Beata Krauza z Kłosowa (autorka zdjęcia na okładce albumu)

Jan Trofimowicz z Ełganowa

Maciek i Wojtek z 1040.pl

Zamysł stworzenia albumu zasługuje w pełni na uznanie i jest inicjatywą godną naśladowania. Na pewno stanowić będzie wspaniałą pamiątkę dla samych pielgrzymów, jak i ich rodzin. Warto podkreślić, że jest to efekt wytężonej pracy wielu osób (także osób goszczących pielgrzymów - patrz str. 46-48), a przed wszystkim samego redaktora tomu. 

Niewątpliwą zaletą albumu jest jego stosunkowo niska cena 25 zł. Można go nabyć w parafii Chrystusa Króla w Wejherowie lub poprzez stronę internetową http://kaszubskaksiazka.pl 
W tym ostatnim miejscu publikacja kosztuje 35 zł + koszty wysyłki (9-11 zł w zależności od rodzaju przesyłki).

P.S.
Autorzy dziękują ks. Janowi Plottke za przesłanie egzemplarza albumu. Dzięki temu możliwe stało się napisanie powyższej recenzji tej publikacji.

zobacz również: 

Ks. Jan Perszon

OD BAŁTYKU PO GÓR SZCZYTY. XVIII JUBILEUSZOWA PIELGRZYMKA KASZUBSKA

Więcej

Cena: 10,00 zł